Fort 4

Rond 1850 wordt Antwerpen het brandpunt van de Belgische landsverdediging, en in de jaren 1859-1865 verrijst bij de stad een gordel van acht mastodonten van forten. Architect-generaal Henri-Brialmont is de ontwerper, en gaf er zijn naam aan: de Brialmontomwalling. Een prachtig(maar duur) staaltje van de toenmalige militaire technologie.

Ingang van fort 4 voor 1914
(bron : MHK)

De forten waren ontworpen om te weerstaan aan de militaire slagkracht van 1860. Toen ze af waren, bleek die slagkracht in dergelijke mate te zijn toegenomen, dat de forten militair waren achterhaald. Noch in de eerste, noch in de tweede wereldoorlog heeft de fortengordel een beduidende militaire betekenis gehad.

Fort IV: droge gracht en stallen
(bron : MHK)

In de jaren 1970 werden de meeste forten overgelaten aan de gemeenten, doch Fort IV bleef een belangrijk logistiek centrum van het Belgische leger.
Enige stukken grond van Fort IV werden afgestaan aan de gemeente, zoals bv voor het nieuw gemeentehuis, het zwembad den Bessem, een wandelpad, enz
In 1984 werden de historische delen van Fort IV als monument geklasseerd.
In 1999 zwaaide de laatste soldaat af, en in 2000 werden de sleutels symbolisch overhandigd aan de toenmalige burgemeester Willy Dehaen.
De militairen hebben ongewild opgetreden als natuurbeschermer. Fort IV is immers de groene long van Mortsel.
De gemeente Mortsel tracht nu , in samenwerking met hogere overheden in binnen en buitenland, aan het fort een nieuwe bestemming te geven, en de nodige gelden te verzamelen om restauraties te kunnen uitvoeren.

Links achteraan het fort, vooraan de hangars. Let op het transport met paarden rechts
(bron : MHK)

Deze foto heb ik op de rommelmarkt in Mortsel van 2008 kunnen kopen. Het zou een veldpostkaart
uit 1915 geweest zijn. Het toont de versperringen aan die de Duitsers hadden aangebracht.

Dit zouden de artillerietroepen in 1924 zijn geweest.

(bron : MHK)

Nog enkele postkaarten (klik op een kaart om deze te vergroten):







		Mortsel: Feldzug 1914-15: Fort 4 Anvers.( fotokaart,1915)

En dan deze romantische:

II:

Klik op deze foto om ze te vergroten

Gevonden in het Duits bundesarchiv met als commentaar:
" Soldiers of the LW signal company 12 XI on the radio in Fort IV in Mortsel"
http://www.v-like-vintage.net.

Moet tijdens WO II geweest zijn

In 2020 zijn er ook nog sporen van de Duitse aanwezigheid tijdens WO

Tijdens de tweede wereldoorlog waren de Duitsers gekazerneerd op Fort 4. Een Duits militair Willy Pohl was hier van 1940 tot 1942 en maakte volgende foto's, zie hier

Meer over Fort IV :

Terug naar website "dendrijhoek"

laatst gewijzigd op 26/08/20 door Jan Verhelst